Maculadegeneratie: wat is het en hoe kan je ermee omgaan?
Maculadegeneratie komt vooral voor op latere leeftijd en is één van de meest voorkomende oorzaken van slechtziendheid. Het is een oogaandoening waarbij de gezichtsscherpte afneemt doordat de lichtgevoelige cellen (kegeltjes) in de gele vlek, ook wel de macula genoemd, afsterven.
Het perifere gezichtsveld blijft meestal bestaan. Dat betekent dat maculadegeneratie niet tot volledige blindheid leidt, maar het heeft wel een enorme impact op het dagelijks leven.
Wat is de macula en waarom is die zo belangrijk?
De macula is het centrale deel van het netvlies en zorgt ervoor dat we details scherp kunnen zien. Denk aan lezen, gezichten herkennen of fijn handwerk uitvoeren. Als dit deel achteruitgaat, blijven de randen van het zichtveld vaak wel helder, maar wordt het centrale zicht wazig of vervormd.
Welke vormen van maculadegeneratie bestaan er?
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) is de meest voorkomende vorm en treedt meestal pas op na het 50e levensjaar.
Droge LMD
Dit is de meest voorkomende variant. De achteruitgang verloopt traag en kan jaren duren.
Symptomen zijn onder andere:
- Verminderd contrast zien
- Kleuren moeilijker onderscheiden
- Wazig zicht bij lezen of tv-kijken
- Delen van woorden of letters die lijken te verdwijnen
Natte LMD
Dit is de agressievere variant. Hierbij groeien er nieuwe, kwetsbare bloedvaatjes onder het netvlies die lekkages veroorzaken.
Symptomen zijn onder andere:
- Rechte lijnen die plots krom lijken
- Tekst die golvend wordt
- Snel verlies van centraal zicht
Deze vorm kan binnen enkele weken tot twee jaar leiden tot ernstige slechtziendheid.
Mijn moeder is 65 geworden. Ze heeft altijd aan naaiwerk gedaan. Dat is niet meer mogelijk nu, en ze mist het enorm. We zoeken naar een oplossing.
Hoe herken je de eerste signalen van maculadegeneratie?
Veel mensen merken de aandoening pas op als lezen of gezichten herkennen moeilijker wordt.
Wie loopt risico op maculadegeneratie?
- Personen ouder dan 50 jaar
- Mensen met een familiale voorgeschiedenis
- Rokers hebben een verhoogd risico
- Ook een ongezonde levensstijl kan bijdragen
In Europa lijdt naar schatting 2,3% van de 65-plussers aan LMD.
Kan maculadegeneratie behandeld worden?
- Droge LMD: momenteel bestaat er geen genezende behandeling. Wel kunnen aangepaste hulpmiddelen (vergrootglazen, speciale brillen of digitale oplossingen) helpen om langer zelfstandig te blijven.
- Natte LMD: kan in sommige gevallen afgeremd worden met medicijnen die in het oog worden geïnjecteerd. Vroege detectie is daarbij cruciaal.
Hoe kan je leven met maculadegeneratie?
Een diagnose betekent niet dat het leven stopt. Dankzij hulpmiddelen, training en ondersteuning kunnen mensen vaak nog actief deelnemen aan het dagelijks leven. Het Vlaams Oogfonds helpt hierbij door informatie te verspreiden en middelen te verzamelen om onderzoek en hulpmiddelen toegankelijk te maken.
Wat kan jij doen om te helpen?
Maculadegeneratie treft niet alleen patiënten, maar ook hun familie en omgeving. Met een gift aan het Vlaams Oogfonds steun je:
- Onderzoek naar betere behandelingen
- De ontwikkeling van hulpmiddelen
- Informatiecampagnes om vroegtijdige detectie te bevorderen
Schenk patiënten een beter zicht op de toekomst.
Dankzij jouw hulp is noodzakelijk onderzoek en behandeling mogelijk.